Organize Paralı Savaşçı Yapıları: Özel Askeri Şirketler

Günümüzde özel askeri şirketler, birçok çatışma alanında kendisine yer bulabilmektedir. Bu kurumların verdiği hizmetler, yalnızca çatışma alanında savaşmakla da sınırlı olmayıp, aynı zamanda lojistik, askeri eğitim veya koruma sağlama gibi geniş çapta ve daha uzun vadeli hizmetleri de içermektedir. Dünyada son yıllarda yaşanan çatışmaların yaygın bir alanda, uzun süreli ve düşük yoğunluklu seyretmesi, beraberinde devlet dışı unsurların da çatışmalara doğrudan dahil olmasını beraberinde getirmiş, hatta bu unsurlar savaşın yürütülmesini sağlayan yegane yapılar haline gelmiştir. Terör grupları ve vekiller (proxies) gibi devlet dışı unsurların yanında özel askeri şirketler, yaşanan çatışmaların başrolleri haline gelerek savaşın yürütülmesi konusunda yeni bir “ortaçağlaşma (medievalization)” tartışmasını da beraberinde getirmiştir.

Paralı savaşçılık, yalnızca günümüze ait bir terim değildir. “Dünyanın en eski ikinci” mesleği olarak adlandırılan paralı savaşçılık, antik çağlardan bu yana sıklıkla kullanılan bir unsurdur. Tarihte kayıtlı ilk savaş olarak tanımlanan Megiddo Muharebesi’nde (M.Ö. 1469) Mısırlıların paralı savaşçıları kullandığı bilinmektedir. Bu tarihten itibaren bilinen uygarlıkların birçoğunda paralı savaşçı kullanımına rastlanmaktadır. Ancak paralı savaşçıların kullanımı tarih boyunca yaygın olmasına rağmen, tarihin birçok döneminde bu savaşçılara bir “karşı duruş” görmek mümkündür. Bu karşı duruşa bazen Kilise Kanonlarında, bazen askerlerin veya düşünürlerin sözlerinde rastlanabilmektedir. Bu düşünürlerin en ünlülerinden biri olan Machiavelli, “Prens” adlı eserinde paralı savaşçılara ciddi bir karşı duruş göstermekte ve paralı savaşçıların “ikiyüzlü, para kazanma hırsıyla dolu ve hain” olduğunu söyleyerek bir yöneticinin asla paralı savaşçı kullanmaması gerektiğini belirtmektedir. Ancak bugüne bakılınca organize paralı savaşçılar, ya da literatürdeki tabiriyle “özel askeri şirketler”, dünyanın birçok bölgesinde hem devletler hem şirketler tarafından yaygın şekilde kullanılmaktadır.

İÇİNDEKİLER

• Giriş
• 1. Paralı Savaşçılardan Özel Askeri Şirketlere
• 2. Dünyada Özel Askeri Şirketler
  • 2.1. ABD
  • 2.2. Rusya
  • 2.3. Çin
  • 2.4. İngiltere
• 3. Özel Askeri Şirketlerin Uluslararası Hukuktaki Yeri
• 4. Sonuç