Küresel Salgın Sonrası İnsanlık ve Dünya Halleri

30.03.2020

Küresel salgın tüm dünyayı etkilemeye devam ediyor. Üstelik hiçbir ülkeye, hiçbir bireye ayrıcalık tanımadan… Aynı gemide olduğumuzu acı da olsa tekrar tekrar hatırlatarak. Ne ülkelerin, ne uluslararası örgütlerin, ne de bireylerin mukayeseli üstünlükleri konuşuluyor artık. ABD, Çin, İran ve İtalya başta olmak üzere, hemen her ülke benzer refleksleri gösteriyor, aynı çıkmazları yaşıyor, aynı kaygıları duyuyor ve aynı amaç için uğraşıyor. 

Uluslararası örgütler/oluşumlar ise ya hiç ortada yok ya da sesleri çok cılız çıkıyor. Küresel sistemin mevcut kurumlarının karşı karşıya kalınan tehdide hazırlıksız yakalandıkları çok net görünüyor. 

Toplumlar ve bireyler için de aynı durum söz konusu. Beklenmedik bir zamanda hayatın “bu” yanıyla karşılaşmak, son hızla giden bir arabanın ani fren yaptığı andaki etkiyi yarattı. Görünmeyen bir virüsün ırk, dil, din, cinsiyet, yaş, makam, statü, şöhret, refah düzeyi vs. gözetmeksizin her birimizi aynı ölçüde hedef alıyor ve tehdit ediyor olabilmesi algılarımızı değiştirdi. Dünyanın neresinde olursa olsun bireylerin benzer durumlar karşısında benzer davranışlar (marketlerdeki yığılmalar, karantinadan kaçma girişimleri, sosyal medyadan yapılan paylaşımlar, ev konserleri, salgınla mücadele ve sonrası için kampanya girişimleri vs.) sergilediğini görmek “insanlık” ortak paydasının tahmin edilenin çok ötesinde anlamlar içerdiğini hissettirdi hepimize…

Bugün geldiğimiz noktada artık pek çok kişi  “hiçbir şeyin korona salgını öncesi gibi olmayacağı” görüşünü dile getiriyor. 

Birçoğumuz için salgının tetiklediği bugünkü zaruri iç hesaplaşmaların, yüzleşmelerin, kendine dönmelerin içselleştirilmediği için kalıcı olmayacağını tahmin etmek zor değil. Yaşamın birinci dereceden tehdit altında olduğu günümüz koşullarında bile “bilge paylaşımlar” ile üstü kapalı da olsa “rekabetçi ve egoların merkezde olduğu etkileşimleri” bir arada görmüyor muyuz? Dolayısıyla muhtemeldir ki, korona salgını sonrası da çoğunluğumuz bugün yaşadıklarımızı hızlıca unutup önceki olağan yaşamına geri dönecek. Yine kitap okumaya, film seyretmeye, ailesiyle, arkadaşlarıyla birlikte olmaya vakit bulamayacağı yaşamına… Hem de bu kez salgın nedeniyle verilen arayı telafi etmek, görünür olmak, işe yaradığını hissettirmek, daha fazla gelir elde etmek vs. için daha da çok emek harcayarak… 

Peki, çoğunluğumuz korona salgını sonrası hayatına bu tür hızlı bir dönüşü planlıyor ama hayatı bıraktığı gibi bulacak mı?  Hayır. Cevap hayır ancak nasıl bir hayat ile karşılaşılacağı konusunda bugünden olumlu ya da olumsuz net bir şey söylemek kolay değil. Salgının yaşamı tehdit eden özelliği dışında, bireysel, toplumsal, ulusal ve küresel boyutta ekonomik, sosyal, siyasi kısa, orta ve uzun vadeli olumlu ve olumsuz birçok etkisini hep birlikte tecrübe edeceğiz. Eğitimde uzaktan ve dijital öğretim, dijital bankacılık işlemleri ve e-ticaret,  uzaktan/ evden /esnek çalışma modelleri gibi mevcut iş yapış biçimlerimizde köklü değişiklikler getiren uygulamalar şimdiden hayatımızın önemli parçası haline geldi bile. Tüm bunların çalışma hayatı ve zihniyeti, istihdam vs. üzerindeki etkileri kaçınılmaz olacak. 

Korona salgını sonrası dünya nasıl olacak sorusunun cevabı ise daha da fazla bilinmeyen içeriyor.  Bu bağlamda farklı beklentiler var. Üzerinde hemfikir olunan konu ise korona salgınının dünya için önemli bir kırılma ve mevcut sistemi değiştirmeye yönelik önemli bir katalizör olduğu.  Nasıl bir kırılma ve sistem değişikliği yaşanacağını ise zaman gösterecek. 

Korona salgını öncesinde de liberal sistemin ve küreselleşmenin sorgulandığı, ülkeler arasında kolektif güvenlik ve ortak çıkarlardan bahsetmenin zor olduğu, küresel değerlerin erozyona uğradığı, ulus-devlet merkezli politikalara kayışın hızlandığı, çok taraflılığın ivme kaybettiği, milliyetçiliğin arttığı, dijitalleşmenin yaygınlaştığı bir dünyadan sıkça bahseder olmuştuk. Belirsizliğin bu kadar kuvvetli biçimde kendini hissettirdiği bir dünyada da küresel aktörlerin mevcut duruma uyum kabiliyetlerini artırabilmeleri için yeni politikalar, yeni uygulama metotları ve yeni diplomasi araçları üretme ve kullanmaları gerektiğinin altını çiziyorduk. 

Korona salgını benzer tartışmaları bir kez daha alevlendirdi, salgın sonrasında da aynı tartışmaların, sorgulamaların daha da yoğun bir şekilde devam edeceği aşikâr. Salgınla mücadelenin ana sloganının “salgın küresel, mücadele ulusal” olması bile durumu net bir şekilde özetliyor. 

Salgın dünyadaki hemen her ülkeyi etkiliyor. Ülkeler içlerine kapanarak, çoğunlukla kendi başlarının çaresine bakmak durumda kalıyorlar. Henüz ciddi bir uluslararası ortak mücadeleden bahsetmek mümkün değil. Başta BM olmak üzere konuyla ilgili pek çok küresel, bölgesel örgüt ya da oluşum henüz sürece dâhil olmuş değil, ya da yetkinlikleri ve etkinlikleri sınırlı kalıyor, soruna çare olabilecek çözümler üretemiyor. Ancak çok kısa zamanda, salgınla mücadelede, şimdilik öncelikle bilgi ve tecrübe aktarımı ile başlayan uluslararası işbirliğinin topyekûn bir işbirliğine dönüşmesi zorunluluğu muhakkak ortaya çıkacak. Zira sınır tanımayan sorunlardan olan salgının bir ülkede bitmesinin, dünyanın yaşanabilir bir yer olması için yeterli olmayacağını, sınırların ebediyen kapalı kalamayacağını, küresel ortak yaşam alanlarımıza hep birlikte sahip çıkmamız gerektiğini hepimiz çok iyi biliyoruz. 

Korona salgını sonrası bambaşka bir dünyayla karşılaşır mıyız ve bu bambaşka dünya şimdi içinde bulunduğumuz dünyadan daha mı iyi olur, daha mı kötü olur şimdiden tahmin etmek zor. Ancak tüm bu belirsizliklerin verdiği net bir mesaj var… Küresel yönetişimin mevcut pek çok kavram, unsur ve aktörünün kaçınılmaz olarak daha derinden sorgulanma vaktinin geldiği…

Diğer Yazılar

RAPOR | Türkiye-Birleşmiş Milletler (BM) İlişkileri: Ortak Çıkar ve Uyuşmazlık Alanları

ÖZET 2002 yılından günümüze Türk dış politikasının seyri ve temel dinamikleri değerlendirildiğinde üç farklı dönemden ...
Daha Fazlasını Oku

Küresel Salgın ve Biz…

Küresel salgın “öncesi biz” ile “sonrası biz” arasında neler değişti? Kaçımız samimiyetle bu soruyu yanıtlayabilir ...
Daha Fazlasını Oku

Küresel Salgından Sağlık Güvenliğine

Küresel salgın birincil hedef haline getirmek suretiyle en çok “kendimiz ve yakınlarımızın sağlığı” konusunda endişelendirdi ...
Daha Fazlasını Oku

Küresel Salgın: Çevre Güvenliğine İlişkin Değerlendirmeler…

Küresel salgın başka birçok konuda olduğu gibi çevre ile olan ilişkimizi de yeniden ele almamıza ...
Daha Fazlasını Oku

Küresel Salgın: Üniversitelerde Tercih Telaşı

Küresel salgın -ister istemez- hemen hepimizi bugüne kadar “neyi, neden yaptık/yapabildik, ya da yapmadık/yapamadık?” soruları ...
Daha Fazlasını Oku

Bizden Haberdar Olun

Mail aboneliği başlatmak için mail adresinizi bizimle paylaşabilirsiniz.

    Paylaş
    Etkinlik Takvimi
    Ekim

    Kasım 2024

    Aralık
    Pzt
    Sal
    Çar
    Per
    Cum
    Cmt
    Paz
    28
    29
    30
    31
    1
    2
    3
    Etkinlikler için Kasım

    1st

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    2nd

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    3rd

    Etkinlik Yok
    4
    5
    6
    7
    8
    9
    10
    Etkinlikler için Kasım

    4th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    5th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    6th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    7th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    8th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    9th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    10th

    Etkinlik Yok
    11
    12
    13
    14
    15
    16
    17
    Etkinlikler için Kasım

    11th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    12th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    13th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    14th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    15th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    16th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    17th

    Etkinlik Yok
    18
    19
    20
    21
    22
    23
    24
    Etkinlikler için Kasım

    18th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    19th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    20th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    21st

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    22nd

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    23rd

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    24th

    Etkinlik Yok
    25
    26
    27
    28
    29
    30
    1
    Etkinlikler için Kasım

    25th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    26th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    27th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    28th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    29th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Kasım

    30th

    Etkinlik Yok

    Diplomatik İlişkiler ve Politik Araştırmalar Merkezi

    Center for Diplomatic Affairs and Political Studies

    ‎مركز الشؤون الدبلوماسية والدراسات السياسية

    Centre des Affaires Diplomatiques et des Ètudes Politiques

    Центр дипломатических отношений и политических исследований

    外交事务与政治研究中心

    Back to top of page