Etkinlik Yok
Amerika Birleşik Devletleri Başkentinde, Senato ve Meclis görüşmeleri Başkan Yardımcısı Pence’in Senato salonundan hızla çıkarılması ile aniden durdu, kongre üyelerine maskeler dağıtıldı ve yere yatmaları söylendi. Çarşamba günü düzenlenen Kongre ortak oturumunun, Joe Biden’ın Seçmenler Kurulu zaferini ilan eden bir Amerikan Demokrasisi ritüeli olması bekleniyordu. Bir grup Trump destekçisinin ayaklanması ve Kongre binasına girmeleri birçokları tarafından eşi benzeri görülmemiş bir olay olarak algılandı.
Trump’ın destekçilerine barışçıl bir protesto, kolluk kuvvetlerinin korunması gerektiği ve Cumhuriyetçilerin kanun ve düzen partisi olarak görünmekten hoşlandığını hatırlatan çağrılarına rağmen, artık çok geçti. Trump, olaydan önceki son günlerde kışkırtıcı açıklamaları nedeniyle eleştiri aldı. İsyanların sonrasındaki güne kadar da bu durumu açıkça kınayan biri olarak görülmedi.
Geçtiğimiz çarşamba günü Trump, “Amerika’yı Kurtarın Yürüyüşü” nde konuştu. Standart bir konuşmanın aksine, kalabalığa bir yön gösterdi. Kalabalığı, “Kongre Binası’na gidiyoruz,” diye teşvik etti, “onlara ülkemizi geri almak için ihtiyaç duydukları gurur ve cesareti vermeye çalışın.” dedi.
Ayaklanmalardan sonra Twitter’da “Bu hileli bir seçimdi ama bu insanların eline oynayamayız, barışa ihtiyacımız var.” diyen bir video yayınladı ve ekledi “O halde eve git, seni seviyoruz, çok özelsin. ” Daha sonra bu video Twitter’dan kaldırıldı ve başka bir tweet ile şunları söyledi: “Kutsal ve açık ara kazanılmış bir seçim zaferi çok uzun süredir haksızlığa uğrayan ve kötü davranılan bu harika vatansever insanlardan kabaca ve acımasızca alındığında olacak olan şey de budur. Sevgi ve huzur içinde evinize gidin.” Bundan tweet sonrasında hesabı 12 saat süreyle kilitlendi.
Seçimden bu yana, Trump gerçek kazanan olduğu konusunda ısrar ediyordu. Buna ek olarak, Cumhuriyetçilerin% 70’i, 3 Kasım’da yapılan seçimin, POLITICO / Morning Consult anketinin de gösterdiği gibi, özgür ve adil olmadığına inanıyordu. Seçime giden aylarda Trump çok çekişmeli Georgia eyaletinin de aralarında bulunduğu birçok eyalette posta yoluyla oy kullanma uygulamasının bir sonucu olarak ortaya çıkabilecek seçim sahtekarlığı konusunda uyarıda bulunmuştu.
Kolluk kuvvetleri yetkililerine göre, geçen yıl Portland’daki büyük ayaklanmalar sırasında yaptığı gibi alevlenmeyi önlemek için, federal yetkililer protestoyu nispeten küçük, asgari düzeyde görünür bir insan grubuyla gerçekleştirmeyi planladı. Binaya giren isyancılar Kongre Binası Polisi’nden sayıca üstündü. Şiddetli protestolar sonucunda beş kişi öldü. Columbia Bölgesi Metropolitan Polis Departmanı sözcüsü Robert Contee, olay sırasında iki erkek ve bir kadına acil müdahale uygulandığını ancak kurtarılamadıklarını söyledi. Bir polis memuru tarafından ölümcül bir şekilde vurulan bir kadının, 14 yıllık Hava Kuvvetleri gazisi olduğu belirlendi. Başkent Polisi bazı memurların hastaneye kaldırıldığını söylerken, bir memur Brian D. Sicknick perşembe gecesi öldü.
Trump, perşembe günü yeni yönetimin 20 Ocak’ta başlayacağını kabul etmiş ve düzenli bir geçiş sözü vermiş olsa da, Demokrat milletvekilleri memnuniyetsizliğini sürdürüyor ve şimdi görevden alınması için bastırıyorlar. Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Trump ofisi hemen terk etmezse, “Demokratların görevden alma sürecini başlatacaklarını” söyledi. Ayrıca, Başkan Yardımcısı Pence’i 25. Maddeyi, anayasa hükmü “Başkanın görevinin işlevlerini yerine getiremeyeceğini belirtir, uygulaması için çağrı yaptı, aksi takdirde azil sürecini başlatacaklarını söyledi.
Geçtiğimiz birkaç günün kargaşası, kısmen, Amerika Birleşik Devletleri’nin iki yüzyılı aşkın süredir ifade haklarını hükümetin önleyemeyeceği bir temel özgürlük olarak güçlü bir şekilde benimsemiş olması nedeniyle mümkün olmuştur.
Demokratik gelenekleri olan birçok ülkede olduğu gibi, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki politikacılar tartışmalı yorumlara yabancı değiller. Başkan Trump, sosyal medyada ve televizyonda sayısız rakibine hakaret etti, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi hem Trump’ı hem de Senato Çoğunluk Lideri’ni Rusya’dan emir almakla suçladı. Yaz boyunca ülkenin birçok bölümünü yutan şiddetli ve ölümcül sol protestolar sırasında, yüksek sesle hükümete karşı bir “ayaklanma” nın kamu yararına olup olmayacağını sorguladı. Senato Azınlık Lideri olan Chuck Schumer, daha önceleri iki Yüksek Mahkeme yargıcını kürtajla ilgili bir davada yanlış yönde oy vermemeleri konusunda tehdit etmişti. Bazı gözlemciler ise Chuck Schumer’in iki yargıcı tehdit ettiği şeyleri yaptığını tespit etti. Tüm bu yorumlar oldukça kışkırtıcıydı ama yasaldı.
Anayasa, vatandaşlarına kabul edilebilir davranışlar açısından cömert bir alan tanımaktadır. İfade özgürlüğü birinci anayasa değişikliği hakları arasındadır ve hem dostça hem de nefret dolu, popüler ve popüler olmayan söylemler için geçerlidir. Yüksek Mahkemeye göre, sözler yalnızca “konuşma yakın bir kanunsuz eylemi kışkırtmaya veya üretmeye yönelikse ve bu tür bir eylemi kışkırtacak veya üretecekse” yasadışı kabul edilebilir. Ayaklanmadan doğrudan önceki mitingde Trump’ın sözlerinin uygun olacağına dair çok az kanıt var. (Aynısı diğerleri için geçerli olmayabilir.) Günler ve haftalar önce sosyal medyada yaptığı yorumlar, 6. gündeki protestonun “vahşi” olacağını tahmin ettiği bir gönderi de dahil olmak üzere çok daha provokatif görünüyordu.
Ayrıca, yüzlerce aktivistin Capitol kompleksinin içindeki bir binayı işgal ettiği ilk sefer olmadığını da belirtmek gerekir. Senato 2008’de Brett Kavanaugh ile ilgili onay oyu sırasında, protestocular, Yüksek Mahkeme’ye aday gösterilmesine karşı bir Senato ofisini yasadışı bir şekilde işgal ettiler. Kavanaugh o günün ilerleyen saatlerinde Mahkeme’ye geldikten sonra, protestocular yemin törenini dağıtmak için binaya girmeye çalıştı.
Trump’a istifa çağrısı yapıldı, ikinci bir azil davası ve (bu sefer) bir sonuç elde etme çabaları hızla sürüyor ve hatta birkaç muhalif 25. Maddeye başvurma olasılığını bile gündeme getirdi. Bütün bunlar, Trump birkaç gün içinde görevinden ayrılmaya hazırlanırken bile düşünülüyor. Bu üç önlemden herhangi birinin bile gerçekleşmesi olası değildir. Bir diğer endişe ise sosyal medyanın tepkisi. Trump’ın siyasi olarak güçsüz görülmesiyle, teknoloji şirketleri, örneğin “şiddeti daha fazla kışkırtma riskini” öne sürerek Twitter hesabını kalıcı olarak devre dışı bıraktı. Sosyal medya şirketlerinin, Kasım seçimlerinin dürüstlüğüne hâlâ itiraz edenleri ve hatta sadece Trump yanlısı görüşleri destekleyen paylaşımları dahi kaldıran popüler siteler var.
Anayasa uyarınca özel sektörün bir Amerikalının ifade özgürlüğünü koruma yükümlülüğü bulunmamakla birlikte, ülkede sosyal medya şirketlerinin sahip olduğu muazzam güç, bazılarını kabul edilemez bir aşırı düzeltme olarak şüphesiz endişelendirecektir. Sonuçta, bir Başkan, hatta giden biri bile, dijital bir dünyada giderek daha gerekli olan hizmetlere erişimden başarıyla mahrum bırakılabilirse, o zaman sıradan vatandaşların ne umudu var? Bu belki de hem anayasal özgürlüklerini hem de güvenliklerini sürdürmekten uzun süredir gurur duyan Amerikalıların önümüzdeki aylarda yaşayacağı en büyük endişe.
