Endonezya ile KAAN Anlaşması: Türkiye’nin Yeniden Asya Girişimi'nde Dönüm Noktası

04.07.2025

Bu yıl Türkiye ve Endonezya, diplomatik ilişkilerinin 75. yıl dönümünü kutladı. Şubat ayında Endonezya’ya gerçekleştirdiği ziyarette, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ile bir araya geldi. İki lider, enerji, sağlık, tarım, savunma, iletişim ve eğitim gibi alanlarda çok sayıda anlaşmayla [1] sonuçlanan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’ni topladı. Devletlerarası müzakereler için oluşturulan bu ikili mekanizma, iki ülke ilişkilerine kurumsal bir çerçeve kazandırdı. Liderler ayrıca, 10 milyar dolarlık[2] ticaret hacmi hedefi doğrultusunda Kapsamlı Ortaklık Anlaşması sürecini hızlandırma konusunda da uzlaştı.

Türkiye ve Endonezya, Haziran ayında, Endonezya’nın 48 adet KAAN savaş uçağı [3] alımını öngören bir mutabakat zaptı imzaladı. Anlaşma, Jakarta’da düzenlenen ve iki yılda bir gerçekleşen Indo Defense Expo & Forum kapsamında yapıldı. Bu adım, Endonezya’nın temel savunma sistemlerinde tedarik kaynaklarını çeşitlendirme stratejisinin bir parçası olarak görülüyor. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen KAAN savaş uçaklarının teslimatının önümüzdeki 10 yıl içinde gerçekleştirilmesi planlanıyor [4].

Askeri ve Sanayi İşbirliğinde Yeni Bir Aşama

Radar izini azaltan gelişmiş gizlilik teknolojileriyle donatılan KAAN savaş uçağının, özellikle Hint-Pasifik bölgesinde beşinci nesil teknolojilere sahip hasım unsurlardan [5] kaynaklanan artan hava tehditleri karşısında Endonezya’nın hava savunma kapasitesini ciddi ölçüde güçlendirmesi bekleniyor.

Ankara ve Jakarta’nın savunma alanında geçmişe dayanan bir işbirliği geçmişi de var. 2010’lu yıllarda, Türk zırhlı araç üreticisi FNSS ile Endonezya’nın kamuya ait savunma firması PT Pindad’ın ortak çalışmasıyla geliştirilen orta ağırlıktaki Kaplan MT tankı, bu stratejik ortaklığın somut örneklerinden biri olarak öne çıkıyor.

Haziran ayında imzalanan mutabakat zaptı, iki ülkenin savunma sanayisinde uzun vadeli ve yapısal bir işbirliği inşa etme yönündeki kararlılığını ortaya koyuyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu anlaşmayı, Türkiye savunma sanayi tarihinin en önemli adımlarından biri olarak nitelendirdi [6]. Endonezya Savunma Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyeti Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) arasında yapılan bu anlaşmanın, iki ülkenin “özgür ve etkin dış politika” anlayışları doğrultusunda ortaklığı daha da derinleştirmesi ve Çin ya da ABD gibi büyük güçlere olan yapısal bağımlılığı azaltması bekleniyor.

Mutabakat zaptı yalnızca Endonezya’nın Türkiye’nin savunma kabiliyetlerine duyduğu güveni yansıtmakla kalmıyor, aynı zamanda iki ülkenin stratejik düzeyde giderek yakınlaşan ortaklar haline geldiğini de gösteriyor. Türk insansız hava aracı üreticisi Baykar, Endonezya’nın önde gelen savunma firmalarından PT. Republikorp ile Endonezya’da bir İHA fabrikası kurmak üzere ortak girişim kurdu [7]. Her iki ülkenin devlet başkanları da Şubat ayında Batı Cava’daki Bogor Sarayı’nda düzenlenen imza törenine katıldılar.

Türkiye, NATO bünyesinde en büyük ikinci daimi askeri güce sahip ülke konumunda ve güçlü, gelişmiş bir savunma sanayisine sahip. Eski bir general ve savunma bakanı olan Devlet Başkanı Prabowo’nun liderliğinde Endonezya’nın da savunma kapasitesini artırmaya öncelik vermesi bekleniyor. Prabowo’nun bu konudaki yaklaşımı, Türkiye’nin Asya Yeniden Girişimi ile örtüşüyor. Söz konusu girişim, Ankara’nın Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) başta olmak üzere Asya’daki ortaklarıyla daha yakın işbirliği geliştirme yönündeki stratejik vizyonunu yansıtıyor.

Çok kutuplu dünyada ittifakları çeşitlendirmek

ASEAN’ın küresel ticaretin merkezlerinden biri haline gelmesi[8] ve Türkiye’nin dış ticaretini çeşitlendirme isteği, iki ülke arasında özellikle savunma alanında daha güçlü iş birliklerinin yolunu açıyor. Örneğin, ASEAN üyesi Malezya da KAAN programına ilgi gösterdi. Endonezya, uluslararası savaş uçağı projelerine aktif katılarak ve filosunu çeşitlendirerek Güneydoğu Asya’nın önde gelen hava güçlerinden biri haline gelebilir. Ancak bu hedefe ulaşmak için hükümetin iddialı planlarını mevcut mali gerçekliklerle uyumlu hale getirmesi, tutarlı bir yatırım stratejisi benimsemesi ve net bir savunma vizyonu ortaya koyması gerekiyor.

Türkiye’nin Asya Yeniden Girişimini ASEAN bölgesinde sürdürmesi, hem pratik hem de stratejik açıdan Ankara için en uygun seçeneklerden biri olarak öne çıkıyor. Zira ASEAN’ın ekonomik yapısı, Türkiye’nin jeopolitik hedefleriyle büyük ölçüde örtüşüyor. Bu uyum, özellikle Türkiye ile Endonezya arasında daha sağlam ve uzun vadeli ilişkilerin kurulmasına zemin hazırlıyor. Türkiye’nin küresel güç dengelerinin Asya’ya kaydığı çok kutuplu dünyada yeni ittifaklar kurmaya yönelik dış politika vizyonu, ASEAN ile gelişen ilişkiler üzerinden somutlaşıyor. Mevcut bölgesel güvenlik ortamı, ASEAN üyesi ülkelerin büyük güçlere aşırı bağımlılıktan uzak durmasını zorunlu kılıyor. Bunun yerine, Türkiye gibi orta ölçekli ülkelerle savunma ve ekonomik işbirliklerini çeşitlendirmek, bölgenin stratejik esnekliğini artıracaktır. Bu yaklaşım, ASEAN’ın merkezi rolünü tehdit eden güncel meydan okumalar karşısında daha da önem kazanıyor. Bu bağlamda, Türkiye ile derinleşen ortaklığın hem bölge ülkeleri hem de Ankara açısından somut ve kalıcı kazanımlar doğurması bekleniyor.

Güneydoğu Asya’daki güvenlik dinamiklerinin şekillenmesinde ASEAN belirleyici bir rol oynarken, Türkiye hem Orta Doğu’da hem de Güneydoğu Avrupa’da öne çıkan etkili bir aktör konumunda. Bu iki taraf, bölgesel güvenlik diyalogları, terörle mücadele ve savunma alanlarında geliştirecekleri işbirlikleriyle karşılıklı stratejik kazanımlar elde edebilir.

 

Bu yazı 03 Temmuz 2025 tarihinde Anadolu Ajansı için hazırlanan Görüş yazısıdır.

Diğer Yazılar

Endonezya ile KAAN Anlaşması: Türkiye’nin Yeniden Asya Girişimi’nde Dönüm Noktası

Bu yıl Türkiye ve Endonezya, diplomatik ilişkilerinin 75. yıl dönümünü kutladı. Şubat ayında Endonezya’ya gerçekleştirdiği ...

Güney Çin Denizi’ndeki Son Gerilim: ABD-Çin Rekabetinde Yeni Bir Sayfa Mı?

Küresel salgın, Washington ile Pekin arasındaki gerginliğin artmasına neden oldu. Trump yönetimi sırasında ikisi arasındaki ...

Capitol Hill İsyanları: Sonuçları Ne Olacak?

Amerika Birleşik Devletleri Başkentinde, Senato ve Meclis görüşmeleri Başkan Yardımcısı Pence’in Senato salonundan hızla çıkarılması ...

Demokrat Başkan Adayı Joe Biden’ın Türkiye Hakkındaki Görüşleri

ABD Kasım ayındaki seçimlere yaklaşırken, politika farklılıkları nedeniyle ABD ile Türkiye arasında zaten gergin olan ...

Türkiye’nin Libya’daki Rölü: ABD-Türkiye İlişkilerinde Yeniden Yapılanma Mı?

Türkiye’nin müdahalesi Fransa ile ilişkilerini gerdi ve bu çatışma, bir NATO müttefikini diğerinin karşısına çıkarmış ...


Bizden Haberdar Olun

Mail aboneliği başlatmak için mail adresinizi bizimle paylaşabilirsiniz.


    Paylaş

    Etkinlik Takvimi
    Haziran

    Temmuz 2025

    Ağustos
    Pzt
    Sal
    Çar
    Per
    Cum
    Cmt
    Paz
    30
    1
    2
    3
    4
    5
    6
    Etkinlikler için Temmuz

    1st

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    2nd

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    3rd

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    4th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    5th

    Etkinlikler için Temmuz

    6th

    Etkinlik Yok
    7
    8
    9
    10
    11
    12
    13
    Etkinlikler için Temmuz

    7th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    8th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    9th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    10th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    11th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    12th

    Etkinlikler için Temmuz

    13th

    Etkinlik Yok
    14
    15
    16
    17
    18
    19
    20
    Etkinlikler için Temmuz

    14th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    15th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    16th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    17th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    18th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    19th

    Etkinlikler için Temmuz

    20th

    Etkinlik Yok
    21
    22
    23
    24
    25
    26
    27
    Etkinlikler için Temmuz

    21st

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    22nd

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    23rd

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    24th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    25th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    26th

    Etkinlikler için Temmuz

    27th

    Etkinlik Yok
    28
    29
    30
    31
    1
    2
    3
    Etkinlikler için Temmuz

    28th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    29th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    30th

    Etkinlik Yok
    Etkinlikler için Temmuz

    31st

    Etkinlik Yok


    Diplomatik İlişkiler ve Politik Araştırmalar Merkezi

    Center for Diplomatic Affairs and Political Studies

    ‎مركز الشؤون الدبلوماسية والدراسات السياسية

    Centre des Affaires Diplomatiques et des études Politiques

    Центр дипломатических отношений и политических исследований

    外交事务与政治研究中心

    Back to top of page